Τόμας, Ντίλαν

Ο Ντίλαν Τόμας ήταν Ουαλός ποιητής, πεζογράφος, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στο Σουόνσι της Ουαλίας στις 27 Οκτωβρίου 1914, σ’ ένα περιβάλλον που σημαδεύτηκε από εντάσεις ανάμεσα στην αγγλόφωνη και την τοπική κουλτούρα, παρά το ότι ο ίδιος δεν διδάχθηκε ποτέ ουαλικά. Δημοσίευσε ποιήματά του στα αγγλικά, για πρώτη φορά, στην εφημερίδα “Sunday Referee”, στη στήλη “Poet’s Corner”, τo 1933. Η βράβευσή τους οδήγησε τον εκδότη της Victor Neuburg, την επόμενη χρονιά, να τα τυπώσει σε 250 δεμένα αντίτυπα με τίτλο “18 Ποιήματα”. Το 1937 ο Dylan Thomas παντρεύτηκε την Caitlin Macnamara, με την οποία έμελλε να αποκτήσει τρεις γιους. Το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο Laugharne της Ουαλίας. Το 1936 εκδόθηκε η δεύτερη ποιητική συλλογή του με τίτλο “25 Ποιήματα” και το 1940 η συλλογή διηγημάτων “Πορτραίτο του καλλιτέχνη ως νεαρού σκύλου”. Εκτός από ποιήματα, ο Dylan Thomas έγραψε διηγήματα, σενάρια για τον κινηματογράφο (Strand Films) και το ραδιόφωνο (BBC), καθώς και το ραδιοφωνικό θεατρικό έργο “Under Milkwood” (“Κάτω από το γαλατόδασος”, ελλ. εκδ. Ερμείας, μετάφραση Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ), που παίζεται μέχρι σήμερα. Το 1953, σε ηλικία 39 ετών, με υγεία φθαρμένη από το αλκοόλ, κατά τη διάρκεια του τέταρτου κύκλου διαλέξεών του στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Dylan Thomas κατέρρευσε στο ξενοδοχείο του στη Ν. Υόρκη. Πέθανε στις 9 Νοεμβρίου 1953, στο νοσοκομείο St Vincent’s και η σωρός του μεταφέρθηκε και τάφηκε στην πατρίδα του.
Τα έργα του περιλαμβάνουν: “The Map of Love”, 1939, “The World I Breathe”, 1939, “Portrait of the Artist as a Young Dog”, 1940, “New Poems”, 1943, “Deaths and Entrances”, 1946, “Collected Poems, 1934-1952”, 1952, “The Doctors and the Devils”, 1953. Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν τα: “Under Milkwood”, 1954, “Quite Early one Morning”, 1954, “Adventures in the Skin Trade and Other Stories”, 1955 (ελλ: το ημιτελές μυθιστόρημα “Περιπέτειες στο εμπόριο δέρματος”, μετ. Γιώργου Μπλάνα, εκδ. Ροές), και τα διηγήματα “A Prospect of the Sea”, 1955 (ελλ: “Προοπτική της θάλασσας”, μετ. Μιράντας Σταυρινού, εκδ. Πλέθρον). Ποιήματα του Ντύλαν Τόμας έχουν αποδώσει στα ελληνικά ο Γιώργος Μπλάνας (“Το χρώμα της λαλιάς”, εκδ. Ερατώ, 2003, “Κι ο θάνατος δεν θα ‘χει εξουσία”, εκδ. Ελ. Τύπος, 1989), η Λύντια Στεφάνου (“Ποιήματα”, εκδ. Ερμείας, 1982), ο Νάνος Βαλαωρίτης (“Ποιήματα”, περιοδικό “Νέα Συντέλεια”, 2004), και οι Τ. Πορφύρης και Στ. Ροζάνης (“Ποιήματα”, εκδ. Πανδώρα).

Όπως σημειώνει η μεταφράστρια Μιράντα Σταυρινού: “Το συγγραφικό έργο του Ντύλαν Τόμας χαρακτηρίζεται από μια ιδιομορφία που διαφοροποιεί το γράψιμό του σε τέτοιο βαθμό, ώστε ν’ αχρηστεύει a priori κάθε απόπειρα σύγκρισής του με το έργο άλλων συγχρόνων του. Όταν στη δεκαετία του 1930 ο σουρεαλισμός ήταν ακόμα η πρωτοπορία στην παγκόσμια λογοτεχνία, ο Τόμας επινόησε νέες λειτουργικές σχέσεις στη λογοτεχνική γλώσσα. Από τα πρώτα αυτοβιογραφικά του διηγήματα έφτασε σταδιακά στη δραματική αντικειμενικότητα της μεταγενέστερης πρόζας και ποίησής του, όπως αναφέρει εύστοχα ο Κ. Φράιερ. Δαιμονικά ποιητική φύση, ο Τόμας ανέσυρε τη λέξη απ’ την φθορά της καθημερινής τριβής και την τοποθέτησε σ’ ένα συμβολικό εννοιολογικό επίπεδο που επεκτείνεται στο μεταφυσικό όραμα. Ο Ντίλαν Τόμας παίζει με τις λέξεις, συνδυάζει απαράμιλλα την καθομιλουμένη με την αρχαΐζουσα, εμφυτεύοντας ανάμεσά τους λέξεις ιδιωματικές, αργκό. Οι πυκνά εναλλασσόμενες εικόνες, οι μεγάλες παράγραφοι που τις διατρέχει μια ανάσα, η ιδιόρρυθμη χρήση του συντακτικού, ο πλούτος των συνηχήσεων, η επινόηση λέξεων, τα λογοπαίγνια, η εσκεμμένη κρυπτικότητα των λέξεων, η μουσική ροή της έκφρασής του, μαρτυρούν έναν εξουθενωτικό λογοπλάστη που αναζητά, “πιέζει και πλάθει” τη λέξη, για να της προσδώσει τελικά μία επιλογή νοηματική, ένα φάσμα συγκινησιακών και μεταφυσικών σημασιοδοτήσεων.

Ο Ντίλαν Τόμας θεωρείται σήμερα μια από τις πιο εξέχουσες μορφές της σύγχρονης πεζογραφίας και ποίησης. Ο κριτικός J. W. Lambert έγραψε στους Sunday Times ότι “… ο Ντίλαν Τόμας καθιερώθηκε ως καλλιτέχνης που κατόρθωσε να δημιουργήσει ποίηση σε μορφή πρόζας”.