Σταυρόπουλος, Σταύρος
Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ γεννήθηκε στο Μοσχάτο το 1961. Σπούδασε στο Παρίσι κοινωνιολογία και στην Αθήνα δημοσιογραφία, εγκαταλείποντας και τα δύο στη μέση χωρίς να πάρει πτυχίο. Συνεργάστηκε με διάφορα έντυπα και εφημερίδες και υπήρξε για χρόνια κριτικός δίσκων και βιβλίου σε περιοδικά της εποχής. Στα τέλη της δεκαετίας του 80 ήταν o ένας από τους δυο βασικούς συντελεστές του γνωστού underground χιουμοριστικού εντύπου «Αγκάθι» μαζί με τον Θανάση Μάνθο.
Συστήθηκε στο κοινό σαν συγγραφέας το 1983, με την συλλογή Διαμελίζομαι (εκδόσεις Βασδέκης, β΄εκδόσεις 1990 ) που περιελάμβανε μικρές πρόζες και ποιήματα και ήταν ένα αιχμηρό και οργισμένο σχόλιο πάνω στην πεζότητα της καθημερινότητας, μια κραυγή διαμαρτυρίας αφιερωμένη «στους θλιμμένους ταξιδιώτες του ένστικτου και στους ζητιάνους των αλλαγών, σ’ αυτούς που τρελαίνονται στη σιωπή και συντρίβονται τα μεσάνυχτα, στους μοναχικούς αγγέλους της νύχτας που αμφισβήτησαν την ουσία της λογικής».
Ο αείμνηστος Θωμάς Γκόρπας τον καλωσόρισε ενθουσιωδώς γράφοντας για το Διαμελίζομαι: «Είναι οι διαστάσεις, το χρώμα και το ύφος της σύγχρονης ερημιάς που αναπαριστάνει ο ποιητικός λόγος. Και στον ορίζοντα αυτής της ερημιάς, αυτού του κατεστραμμένου τοπίου ζωής, διακρίνονται κάποια φώτα, προχωρώντας κανείς μέσα απ’ το καταργημένο τοπίο του χτες βλέπει τα φώτα πιο σαφή· σαφή φώτα ενός τοπίου ζωής του αύριο. Η αληθινή ποίηση πάντα έκανε το ίδιο: πολύ απελπισμένη μπορούσε να ελπίζει. Και μπορούσε να ελπίζει γιατί μπορούσε να δει πέρα…».
Για πολλά χρόνια τα ίχνη του χάνονται μυστηριωδώς από τον εκδοτικό χώρο, όταν ξαφνικά, την άνοιξη του 2002, υπογράφει την νουβέλα Το ροκ που παίζουν τα μάτια σου (εκδόσεις Απόπειρα, β΄ εκδόσεις 2004), μια ποιητική καταγραφή για το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, όπου το νήμα της αφήγησης ξετυλίγεται παράλληλα με τον νοητό κύκλο που διαγράφει ένα βινύλιο που παίζει στη διαπασών τραγούδια της «ξεχασμένης» δεκαετίας του ’70. Το βιβλίο θεωρήθηκε cult, «έγινε η επιτομή μιας γενιάς που διεκδίκησε πολλά και διαψεύστηκε, αλλά παραμένει ακόμα στο προσκήνιο», αποσπώντας εγκωμιαστικά σχόλια από όλο τον Τύπο.
Το 2004 κυκλοφoρεί το ποιητικό λεύκωμα Φως Γυναίκας (εκδόσεις Αστάρτη) σε συνεργασία με τον φωτογράφο Μανόλη Τσαντάκη, ένα εικαστικό πρότζεκτ όπου η φωτογραφική ανάπλαση του γραπτού λόγου και η ποιητική προσέγγιση της εικόνας λειτουργούν εξαγνιστικά, ως αυτοδύναμα στοιχεία αλλά και ως συλλογική ματιά πάνω στο μεγάλο μυστήριο των αισθήσεων.
Το φθινόπωρο του 2005 κυκλοφορεί το αφήγημα Για όσο ροκ αντέχεις ακόμα (εκδόσεις Απόπειρα ), μια προσπάθεια να ειδωθεί ο ερωτικός μύθος του Το ροκ που παίζουν τα μάτια σου από άλλη οπτική γωνία, με το γνωστό σκοτεινό και απόλυτα προσωπικό ύφος του συγγραφέα. Ο ίδιος το θεωρεί μια ηχηρή απόδειξη «ώριμης ανωριμότητας».
Το 2007 κυκλοφορεί η ποιητική σύνθεση Οι άλλοι που είμαι (εκδόσεις Μεταίχμιο), μια πυκνότατη φόρμα συναισθημάτων – στα όρια του ποιητικού παράδοξου – που προβάλλονται ως ολιγόλεκτοι στοχασμοί πάνω στο σκηνικό των λέξεων, θυμίζοντας στενογραφημένες σημειώσεις για την ιστορία του βλέμματος.
Το 2008 κυκλοφορεί η συλλογή κειμένων Τι γίνονται οι λέξεις όταν μεγαλώνουν (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα), μια απόπειρα να καταγραφεί μέσα από χρώματα η προσωπική επικαιρότητα του συγγραφέα κατά τα τελευταία επτά χρόνια. Μαζί και ένα συλλεκτικό βιβλίο με τον τίτλο Unplugged που περιλαμβάνει 5 συνεντεύξεις του, ένα ανέκδοτο κείμενο και ένα ανέκδοτο ποίημα.
Τον Οκτώβριο του 2009 κυκλοφορεί η ποιητική συλλογή Δύο μέρη σιωπή, ένα μέρος λέξεις(εκδόσεις Μεταίχμιο), με ποιήματα τυφλωμένα απ’ τη θέα της θάλασσας και την άμμο κυριολεκτικά στα μάτια, που «φωνάζουν» για την ερημιά των λέξεων που απέμειναν, για τη σιωπή του έρωτα που επιμένει, ποιήματα που εισχωρούν στον χώρο και τον χρόνο και διαπερνούν τα πάντα, αναγγέλλοντας το τέλος που καθημερινά έρχεται καταπάνω μας σαν αναμμένο τσιγάρο.
Το νέο του βιβλίο, Ο έρωτας θα μας κάνει κομμάτια, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα και είναι μια ακραία επέμβαση στο είδος, κάτι σαν αγγελία μυθιστορήματος, θυροκολλημένη έξω από την σκηνοθεσία της γλωσσικής παρακαταθήκης και των δεδομένων του Κανόνα.
Το βιβλίο αυτό, ως οριακό διακύβευμα, συγγενεύει με το παλιό μυθιστόρημα σε ότι αφορά την εικόνα της ιστορίας που μένει να ειπωθεί, διατηρώντας όμως, την μοναξιά της υβριδικής γραφής όπου συγχωνεύονται γοητευτικά και υποδόρεια, ο τόπος και η ουτοπία.
Συνεργάζεται μόνιμα με την εφημερίδα Ελευθεροτυπία, όπου εκτός της κριτικής, διατηρεί κάθε Παρασκευή, στο ειδικό ένθετο «Βιβλιοθήκη» την στήλη «Νύχτα είναι, θα περάσει», μια σειρά από φωτογραφικά ποιητικά πλάνα των τοπίων της νύχτας και της ψυχής. Από τους πεζογράφους θεωρείται ποιητής και από τους ποιητές πεζογράφος.
Εργογραφία
— Διαμελίζομαι, εκδόσεις Βασδέκης, 1983, 1990
— Το ροκ που παίζουν τα μάτια σου, εκδόσεις Απόπειρα, 2002, 2004
— Φως γυναίκας, εκδόσεις Αστάρτη, 2004
— Για όσο ροκ αντέχεις ακόμα, εκδόσεις Απόπειρα, 2005
— Οι άλλοι που είμαι, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2007
— Τι γίνονται οι λέξεις όταν μεγαλώνουν, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2008
— Unplugged, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2009
— Δύο μέρη σιωπή, ένα μέρος λέξεις, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2009
— Ο έρωτας θα μας κάνει κομμάτια, εκδόσεις Απόπειρα, 2010
— Πιο νύχτα δεν γίνεται, εκδόσεις Οξύ, 2011
Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum
— Ακρωτηριασμός
— Αναπήρων πολέμου
— Αύγουστος 3
— Εμπύρρεια
— Ένα τζιτζίκι που έπαιζε Stones
— Έρχονται από παντού
— Έρωτας μπαστούνι
— Η μουσική της
— Κυριακή
— Λίγη ναφθαλίνη για τον έρωτα
— Μαθήματα ζωής χωρίς εσένα
— Μέχρι θανάτου
— Πάντα η Νάξος
— Πρώτη συνάντηση
— Τα σκήπτρα της φωνής
— Το τέλος ενός ποτηριού γεμάτο φεγγάρια
— Υπάρχει ένα νησί στην καρδιά μου
— Χύνεσαι μέσα σε όλα τα τοπία
— Space Oddity
— Unfinished painting
Σύνδεσμοι
— Ιστολόγιο Σταύρου Σταυρόπουλου
— Συνέντευξη στην εκπομπή «Η ζωή είναι αλλού» (07/09/2011)
— Συνέντευξη στο ιστολόγιο «Πανδοχείο» (06/12/2012)
Κριτικογραφία
— Το προκλητικό νόημα της ομορφιάςΌσκαρ Ουάιλντ,Ανθολόγιο, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 675, 1.10.2011
— Πιο νύχτα δεν γίνεταιΣταύρος Σταυρόπουλος,Πιο νύχτα δεν γίνεται, Περιοδικό «Index», τχ. 46, Ιούλιος 2011
— Το πληθυντικό σώμα της αγάπηςΜαρία Χρονιάρη,Εκεί που αλλάζω ζωές, «Η Αυγή», 15.5.2011
— Με το διαρκές εργαλείο της φυγήςΓιώργος Κακουλίδης,Περί αλητείας, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 654, 7.5.2011
— «Ο,τι ζωγραφίζω μού έρχεται σε όνειρο»Marc Chagall,Ο Marc Chagall στην Ελλάδα, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 629, 13.11.2010
— Με το τομάρι των ζωντανών, Νάντια Γαβαλά,Τριανταοκτώ τριαντάφυλλα, Περιοδικό «Διαβάζω», τχ. 512, Νοέμβριος 2010
— Τριπλό βινύλιο με αφορμή το εγώ Κωνσταντίνος Τζούμας,Πανωλεθρίαμβος, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 621, 18.9.2010
— Ο έρωτας σαν εκδίκηση του κακούΠέδρο Χουάν Γκουτιέρες,Ο βασιλιάς της Αβάνας, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 598, 9.4.2010
— Το παιχνίδι της βιογραφίας της Άσωτης ΣώτηςΣώτη Τριανταφύλλου,Ο χρόνος πάλι, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 586, 15.1.2010
— Στο τέλος μιας μεγάλης διαδήλωσης ή μιας μεγάλης ελπίδαςΧριστόφορος Κάσδαγλης,Η αριστερά και ο κακός ο λύκος, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 584, 23.12.2009
— Τέσσερις διαφορετικές εκδοχές της ίδιας αθωότητας, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 581, 4.12.2009
— Άρωμα κλεισούρας που κάποτε ήταν ζωήΓιάννης Ευσταθιάδης,Πορσελάνη, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 579, 20.11.2009
— Πάντα στην πόλη αυτή θα φτάνειςΚ. Π. Καβάφης,Φερνάντο Πεσσόα, Κ. Π. Καβάφης, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 568, 4.9.2009
— Να υπάρχεις μεταξύ των νεκρών, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 555, 5.6.2009
— Η αμύθητη γωνιά της ΜαρίαςΜαρία Μήτσορα,Με λένε λέξη, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 554, 29.5.2009
— Μια ασυγχώρητη και διαρκής πνευματική υγεία, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 548, 10.4.2009
— Με πονάει το κεφάλι μου και το ΣύμπανΦερνάντο Πεσσόα,ΠεσσόΑ-Ω, «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 547, 2.4.2009
— Τίποτα πιο πραγματικό απ’ το τίποτα (Partir, c’ est mourir un peu), «Ελευθεροτυπία»/ «Βιβλιοθήκη», τχ. 544, 13.3.2009
— Ύμνος στην τζαζ, στο περιθώριο και στην χαμένη αθωότητα Τζακ Κέρουακ,Πικ, «Η Καθημερινή»/ «Τέχνες και Γράμματα», 31.8.2008
- Αναπήρων πολέμου (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Ανθρώπων Πάσχα (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Εμπύρρεια (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Έρωτας μπαστούνι (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Η μουσική της (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Λίγη ναφθαλίνη για τον έρωτα (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Λίγο ακόμα π πριν περάσει(ς) (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Μαθήματα ζωής χωρίς εσένα (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Μέχρι θανάτου (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Οι άνθρωποι όταν λένε «σ’ αγαπώ», αγαπάνε τον εαυτό τους (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Παρουσίαση βιβλίου του Σταύρου Σταυρόπουλου «Ο έρωτας θα μας κάνει κομμάτια», Πειραιάς, 15/12/2010
- Σ’ εκείνη τη ματιά όλα ήτανε λάθος (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Στη χώρα των θανάτων (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Τα σκήπτρα της φωνής (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Υπάρχει ένα νησί στην καρδιά μου (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Χύνεσαι μέσα σε όλα τα τοπία (Σταύρος Σταυρόπουλος)
- Χωρισμός (Σταύρος Σταυρόπουλος)