Ποίηση και θάνατος (Αντώνης Φωστιέρης)

Μαθήτρια: Στα ποιήματά σας κάνετε συχνά αναφορά στο θάνατο. Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος γι’ αυτό; Ο τρόμος και η απειλή του θανάτου λειτουργούν γόνιμα στη γραφή;
Φωστιέρης: Το θέμα του θανάτου όντως έρχεται κι επανέρχεται, αλλά όχι μόνο σ’ αυτό το βιβλίο. Σ’ αυτό μάλιστα ίσως είναι λιγότερο έντονο, στα προηγούμενα βιβλία ήτανε πολύ πιο εμφανές. Όμως, αυτό έχει σχέση και με την αντίληψη που έχει κανείς ή που διαμορφώνει καθ’ οδόν για το τι είναι ποίηση, τι είναι γραφή, τι είναι λόγος. Δηλαδή,

ή θα αντιμετωπίζεις την ποίηση σαν ένα βιωματικό, συναισθηματικό, ακόμα και διανοητικό αποταμίευμα ή θα θεωρήσεις ότι η ποίηση είναι ένας τρόπος για να ανατρέξεις στις υπαρξιακές και στις οντολογικές ρίζες του ανθρώπου.

Έχει κάπου μια ωραία φράση ο Αριστοτέλης στο Περί ποιητικής που λέει: «φιλοσοφώτερον καὶ σπουδαιότερον ποίησις ἱστορίας ἐστίν· ἡ μὲν γὰρ ποίησις μᾶλλον τὰ καθόλου, ἡ δ᾽ ἱστορία τὰ καθ᾽ ἕκαστον λέγει». Λοιπόν, πιστεύω ότι

από τους βασικούς στόχους και τους σκοπούς της ποίησης είναι να ανιχνεύσει αυτό το φαινόμενο της ύπαρξης, της ζωής και του θανάτου.

Υπάρχει ζωή γιατί υπάρχει ένα όριο, το όριο είναι δεδομένο, έστω και αν δεν ξέρουμε πότε θα επέλθει. Άρα, όλη η ζωή αποκτά μεγάλη σημασία και μεγάλη αξία, γιατί βρίσκεται υπό προθεσμία και υπό αίρεση. Η ζωή δεν εκτείνεται στο άπειρο, και αυτό που της δίνει ένταση είναι ακριβώς η αόρατη απειλή του θανάτου. Υπάρχει μια δαμόκλειος σπάθη η οποία κρέμεται πάνω από τον καθένα μας και η οποία από τη μια δημιουργεί τον πανικό του θανάτου, από την άλλη όμως είναι εκείνη που δίνει την πολύ μεγάλη αξία στην κάθε στιγμή της ζωής.

Αντώνης Φωστιέρης: Στη ζωή δίνει ένταση η αόρατη απειλή του θανάτου

Σχόλια