Μπελιές, Ερρίκος

Ο Ερρίκος Μπελιές (1950 – 19 Απριλίου 2016) ήταν Έλληνας συγγραφέας και μεταφραστής γαλλικής καταγωγής.

Το πλήρες ονοματεπώνυμό του ήταν Ερρίκος Γεώργιος Μπελιές. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950 από γονείς γαλλικής καταγωγής και μεγάλωσε εκεί. Πήγε στο Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία, Ελληνική Φιλολογία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το 1977 είναι χρονιά που τον σημάδεψε, έχοντας τελειώσει το στρατιωτικό και τις σπουδές στο πανεπιστήμιο, έδωσε εξετάσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και έγινε υπάλληλος του υπουργείου και παράλληλα εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο στις εκδόσεις «Κέδρος».

Επίσης, δίδαξε Ιστορία Θεάτρου στις Δραματικές Σχολές των ΝΕΘ, Θεάτρου Τέχνης, Εθνικού Θεάτρου κ.α.

Διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Θεατρικών Δικαιωμάτων «Θέσπις», απο ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων (όπου είχε διατελέσει αντιπρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων τη διετία 2013-2015), μέλος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων, μέλος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου του Υπουργείου Εξωτερικών (συγκεκριμένα, υπηρέτησε σε σειρά σημαντικών Διευθύνσεων του Υπουργείου Εξωτερικών), μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίοθ του Εθνικού Θεάτρου. Ακόμα, υπήρξε σπουδαίο στέλεχος της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και διακρίθηκε στον κλάδο των εμπειρογνωμόνων και υπηρέτησε και στο Διπλωματικό Γραφείο της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Ανέλαβε την μετάφραση και των τριάντα επτά θεατρικών έργων του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ στην ελληνική γλώσσα (εκδόσεις Κέδρος), ένα έργο που ξεκίνησε τη δεκαετία του ΄80 και ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2004.

Εκτός των έργων του Σαίξπηρ έχει μεταφράσει επίσης Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Κάρλο Γκολντόνι, Τένεσι Ουίλιαμς, Χάρολντ Πίντερ, Σάμιουελ Μπέκετ και άλλους. Έχουν εκδοθεί έξι δικές του ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Εγκόλπιο» η οποία κυκλοφόρησε το 1979, «Το διακεκριμένο σώμα» (1996), το «Φαινόμενον ως να έπλεε και μένον ακίνητον» (1996), «Τα εισόδια του φόβου» (1997) και «Πόλεως» (1989).

Συνολικά, είχε μεταφράσει 24 πεζογραφήματα και πάνω από 300 θεατρικά έργα.

Μεταφραστικά έργα του Ερρίκου Μπελιέ παρουσίασε ο ΘΟΚ σε πολλές παραγωγές του, με πιο πρόσφατη τη μετάφραση του έργου «Ρινόκερος» (2014). Για τον ΘΟΚ μετέφρασε το «Καλοκαίρι και καταχνιά» [2007] ενώ ανέβηκαν επί σκηνής επίσης «Ο έμπορος της Βενετίας (2005), «Ντον Ζουάν» (2007), «Ο σακάτης του νησιού» (2011), «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» (2011 – απόδοση).

Επιπρόσθετα, ο Ερρίκος Μπελιές έχει γράψει τους στίχους του τραγουδιού «Έλα Μαζί Μου» όπου την μουσική υπογράφει η Ευανθία Ρεμπούτσικα, έχει επιμεληθεί την ελληνική απόδοση των στίχων του ΧΑΙ-ΧΟ, όπου η μουσική σύνθεση ανήκει σε ανώνυμο βικτωριανό συνθέτη και το τραγούδι έχουν ερμηνεύσει ο Στέλιος Καρπαθάκης κι ο Θίασος. Από τη 12η Νύχτα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (το τραγούδι περιλαμβάνεται στον δίσκο του Σταμάτη Κραουνάκη «Όλοι μαύρα και ένα πιάνο»), όπως έχει επιμεληθεί και την ελληνική απόδοση των στίχων του «Η φάρμα των ζώων» του Τζωρτζ Όργουελ (καθώς και την μετάφραση ολόκληρου του έργου). Σημαντικό είναι ότι έχει επιμεληθεί την ελληνική απόδοση των στίχων των τραγουδιών διάφορων θεατρικών έργων που έχει μεταφράσει ο ίδιος.

Απεβίωσε την Τρίτη 19 Απριλίου 2016 στο νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν, μετά από πολύμηνη ασθένεια. Η κηδεία του τελέστηκε στις 16.00 στο Γ΄ Νεκροταφείο Αθηνών στις 21 Απριλίου 2016.

Ποίηση

Εγκόλπιο (Κέδρος)
Οι δίαυλοι (Κέδρος)
Το διακεκριμένο σώμα (Οδυσσέας)
Πόλεως (Οδυσσέας). 1980. Μια σειρά από ποιήματα όπου η αρχή είναι ίδια με το τέλος και τα ποιήματα είναι γραμμένα σε πεζή μορφή.Είναι η καταγραφή όλων των πραγμάτων που ο Ερρίκος Γεώργιος Μπελιές έβλεπε, ένιωθε μέσα του και τον απασχολούσαν. Εκείνη την εποχή είχαν συμβεί διάφορα πράγματα στην οικογένειά του όπως θάνατοι, αρρώστιες και πρόσεχε πράγματα που στο παρελθόν δεν είχε τύχει να παρατηρήσει. Επομένως, η θεματική των ποιημάτων της Πόλεως είναι περίπου αγριωπή.
Το εισόδια του φόβου (Καστανιώτης, Οδυσσέας). Γράφτηκε γύρω στα 40 χρόνια του συγγραφέα και είναι μία καταγραφή των συναισθημάτων που είχε εκείνη την εποχή. Ένα απο τα ποιήματα αυτά λέγεται «Ο ίλιγγος γεννήθηκε μετά το βάθος».
Φαινόμενον ως να έπλεε και μένον ακίνητον (Οδυσσέας), που είναι μία φράση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Εδώ, ο συγγραφέας έχει ένα ποιήμα που λέγεται «Νομιμοποίηση Αυθαιρέτου».