Πρατικάκης, Μανόλης

Ο Μανόλης Πρατικάκης (1943) είναι Έλληνας ψυχίατρος και ποιητής, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 1974 ως το 2012 εξέδωσε 17 βιβλία.

Γεννήθηκε στο Μύρτο Ιεράπετρας, χωριό του Λιβυκού πελάγους, τον Σεπτέμβριο του 1943, οκτώ ημέρες πριν οι Γερμανοί κάψουν το χωριό και σκοτώσουν δεκαεπτά φιλήσυχους ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και τον παππού του. Όλοι οι κάτοικοι διώχτηκαν, έζησαν πάνω από ένα χρόνο σαν πρόσφυγες εωσότου επιστρέψουν στο τέλος της Κατοχής σε ένα κατεστραμμένο Μύρτος. “Μεγάλωσα μέσα σε χαλάσματα, χαλάσματα ήταν οι πρώτες εικόνες που αντίκριζα μέχρι τα γυμνασιακά μου χρονια” εξομολογειται ο ίδιος. Τελείωσε το εξατάξιο Γυμνάσιο Ιεράπετρας και στη συνέχεια φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πήρε την ειδικότητα του Νευρολόγου-Ψυχίατρου,αν και εργάστηκε αποκλειστικά ως Ψυχίατρος.Μετα το πέρας των σπουδών του υπηρέτησε στο στρατό και στη συνέχεια επί ενάμιση χρόνο ως αγροτικός γιατρός στην Πηγή Ρεθύμνου,στα Ζωνιανά και τα Λειβάδια Ρεθύμνου. Έχει παντρευτεί κι έχει αποκτήσει τρία παιδιά.

Θεωρείται σημαντικός Έλληνας σύγχρονος ποιητής. Πρωτοπαρουσιάστηκε στα γράμματα γύρω στα 1970 με δημοσιεύσεις σε περιοδικά. Έχει γράψει πολλές ποιητικές συλλογές, κριτικά κείμενα διηγήματα και άρθρα. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Έχει συνεργαστεί σε ανθολογίες και περιοδικά, ελληνικά και ξένα, και έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια. Το 1999 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το έργο του «Η Κοίμηση και η Ανάσταση των Σωμάτων του Δομήνικου». Ποιήματα από τη συλλογή του «Λιβιδώ» έχουν μελοποιηθεί από το συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο και κυκλοφορούν σε CD με τίτλο «Αθέατος Σφυγμός». Πρόσφατα ο ίδιος συνθέτης έγραψε συμφωνικό έργο βασισμένο στις ποιητικές συλλογές «Γενεαλογία», «Η Λήκυθος» και «Αφημένα ήσυχα στη χλόη», η παγκόσμια πρώτη του οποίου ανέβηκε στο Μέγαρο Μουσικής με τίτλο «Η Συμφωνία της Ίασης». Το 2003 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική του συλλογή «Το νερό». Το 2012 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου του.

Ξεκίνησε να γράφει ποίηση γύρω στο 1970 με δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά.Η Δικτατορία των Συνταγματαρχών και ο θάνατος της μητέρας του έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Το πρωτόλειο “Θαλασσινές φωνές” που κυκλοφόρησε το 1970 το έχει αποκηρύξει. Το 1974 κυκλοφόρησε την ποιητική συλλογή “Ποίηση 1970-1974″από τις εκδόσεις Πλανητης ’70. Ακολουθησανοι συλλογές “Οι παραχαράκτες” το 1976 και “Λιβιδώ” το 1978 από τις εκδόσεις Κέδρος, που τον καθιέρωσε κι έγινε αποδεκτή με κολακευτικά σχόλια από την κριτική (με αναφορές του Αλ.Ζήρα, του Ευγ. Αρανίτση κ.α.). Το 1980 κυκλοφόρησαν δύο βιβλία του, η “Νύχτα εφημερίας” (εκδ. Εγνατία) και η “Παραλοϊσμένη” (εκδόσεις Άκμων). Ακολουθησαν “Το σώμα της γραφής”, το 1982, η “Γενεαλογία” και η “Λιβιδώ”. Ο ποιητής Τάσος Λειβαδίτης έγραψε κριτική στην εφημερίδα Αυγή για τρεις ποιητικές συλλογές του, ενώ ο Αλ. Ζηρας τον χαρακτήρισε Ποιητή-Οδηγητή κατατάσσοντάς τον στους γλωσσοπλάστες ποιητές. Το 1988 ακολούθησε η “Οντοφάνια” (εκδ. Ρόπτρον) και το 1990 η συλλογή “Η μαγεία της μη διεκδίκησης”, όπου ήταν πλέον φανερό ότι ο ποιητής είχε κατακτήσει τα μέσα της έκφρασής του. Το 1993 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος η συλλογή “Τα δυσεύρετα χρώματα του τέλους”, το 1995 “Η λήκυθος” (εκδ. Νεφελη) και “Η κοίμηση και η Ανάσταση των σωμάτων του Δομίνικου” (εκδ. Νεφέλη), η οποία μεταφράστηκε σε τρεις γλώσσες και εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας την ίδια χρονια.Από τις ίδιες εκδόσεις το 1999 κυκλοφόρησε η συλλογή “Αφημένα ήσυχα στη χλόη”, ενώ το 2002 εκδόθηκε η συλλογή “Το νερό” (Μεταίχμιο) και βραβεύτηκε με το Κρατικό βραβείο Ποίησης,όπως έχει ήδη αναφερθεί. Ακολούθησαν οι συλλογές “Ο μεγάλος ξενώνας”(Μεταίχμιο), το 2006, “Το αόρατο πλήθος”, το 2008 και “Η κιβωτός”(Gutenberg), το 2012 όπου ο Πρατικάκης βραβεύεται με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του. Την ίδια χρονιά τον βραβεύει και η Παγκρήτιος Ένωση Επιστημών για το λογοτεχνικό κι επιστημονικό του έργο. Στη συνέχεια εξέδωσε τις συλλογές ποιημάτων “Λιθοξόος” (Κεδρος), το 1916 και “Τα Δερβενάκια των Rolling Stones” (Αρμός), το 2021. Παράλληλα με το ποιητικό του έργο εκδίδεται και το πεζογραφικό του, με πρώτο βιβλίο “Τα αφηγήματα ενός ψυχιάτρου”(Καστανιώτης). Ακολούθησε “Το σύνδρομο Fregoli”, το 2013,με τρία αφηγήματα και “Ο αρχέγονος φρουρός”, το 2021,ένα ιδιότυπο μυθιστόρημα 460 σελίδων.